نقش رستم مرودشت

در 10 کیلومتری تخت جمشید در شهر مرودشت، مجموعه بزرگ و شکوهمندی از گوردخمه‌ ها و سنگ‌ برجسته‌ های 3 سلسله بزرگ پادشاهی در ایران یعنی ایلامی، هخامنشی و ساسانی وجود دارد که نام آن نقش رستم است. این سنگ‌ نبشته‌ ها و گورها، روی یک کوه کنده شده‌اند که مردم محلی به آن حسین کوه می‌ گویند. از نام‌ های دیگر این کوه می‌ توان به کوه استخر و کوه نفِشت اشاره کرد.

در این مجموعه 4 گوردخمه با شکوه وجود دارد که از چپ به راست به داریوش دوم، اردشیر اول، داریوش اول و خشایارشاه تعلق دارند و از لحاظ ترتیب زمانی اولین سنگ‌ نگاره حجاری شده متعلق به داریوش کبیر، خشایارشا، اردشیر اول و داریوش دوم است. در بخش زیرین گوردخمه‌ ها نیز حجاری‌ های شکوهمندی از شاهان ساسانی دیده می‌ شود که مضمون کلی آن‌ ها تاج‌ گذاری، پیروزی و نبردهای آنان است. روبروی گوردخمه داریوش دوم نیز، بنای زیبا و مکعب شکلی به نام کعبه زرتشت وجود دارد که گمان می‌ رود در گذشته آتشکده و یا مکان بسیار مقدسی بوده است. از دیگر بخش‌ های این محوطه تاریخی می‌ توان به آتشدان‌ های سنگی، دژ و بارو و چاه آب اشاره کرد.

ثبت ملی: این مجموعه ارزشمند تاریخی در تاریخ 24 شهریور 1310 با شماره 21 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.