بقعه چهار پادشاه لاهیجان

بقعه چهارپادشاه لاهیجان درمحله میدان وحدت و درجنب مسجد جامع و حمام تاریخی گلشن واقع شده است . این بنا به شکل ِمجموعه ای از مقابریک مسجد متصل به هم می باشد. این مجموعه مرکب از اتاق هایی درکنار یکدیگر است که ایوانی در سمت شمالی اتاق ها به موازات آنها کشیده شده است. تاریخ معماری بنای چهار پادشاهان را به دوره های تیموری وصفویه نسبت داده اند ، اما نقاشی های دیواری این بنا که جلوه خاص و معنوی به آن بخشیده متعلق به دوران قاجاریه می باشد.در خصوص پیشینه تاریخی بنای بقعه چهار پادشاه لاهیجان موارد مختلفی عنوان شده است و تاریخ های متفاوتی نیز قید نموده اند . ازجمله افرادی که درخصوص پیشینه این بنا اشاره نموده است رابینو می باشد. وی این بنا را این گونه معرفی نموده است : « قسمت اعظم بنای چهار پادشاه ، مزارسید هادی کیاست. این بنا وقتی بر پا شد که اجساد برادرانش سید علی کیا و سید حسین کیا واجساد افراد دیگریعنی سید ابراهیم کیا و سید عبدالله کیا ، پسران سید علی کیا بن سید ناصررا دراینجا به خاک سپردند. اینان در سال 791 ه.ق درجنگ رشت کشته شدند. اجساد ایشان پنج ماه پس ازکشته شدن به اینجا منتقل شد.» . این موارد می تواند یکی از دلایل وجه تسمیه بنای مذکور باشد .

نمایی دیگربنای بقعه چهارپادشاه لاهیجان که معرف یک معماری زیبای بومی می باشد

برخی منابع نیزتاریخ 746 هجری قمری را برای آن ذکرنموده اند. اما کتیبه های صندوق های بنا که بسیارخوش خط نوشته شده اند، متعلق به قرن 9ه.ق است. درهای ورودی چوبی آن نیز دارای کنده کاری هنری زیبایی می باشد. تاریخ کتیبه ی آنها به 1015 ه.ق می رسد . درورودی دیگر ، کتیبه ای دارد که نشان می دهد این قسمت از مزار در سال 791 ه.ق به دستور الحاج خواجه حاجی زنگی شاه ناظر، ساخته شده است. صندوق های مزارسید خورکیا نیزهریک خود دارای کتیبه هایی می باشد. مسجدی نیزدرجواربقعه چهارپادشاه وجود دارد.

معماری ، تزئینات و دیوار نگاره های بنای بقعه چهار پادشاه لاهیجان

این بنا که با سبک وسیاق معماری بومی منطقه ساخته شده است، دارای تزئینات ودیوارنگاره هایی با موضوعات مذهبی وعاشورایی می باشد . این دیوارنگاره ها که متعلق به دوران قاجار بوده، از جمله مواردی است که نظرگردشگران را به خود معطوف داشته است. درشمال بنا چهار اتاق اصلی با ایوانی به طول 74/29 متروبه پهنای 32/5 مترقرارگرفته است .

طاق ایوان لمبه کوبی با درزپوش پهن است. سراسربام اطاق ها وایوان، سفال سرمی باشد. دراین ایوان شش دروپنجره ی مشبک نورگیروهفت خفتک نورگیروجود دارد. طاق ایوان درشش فیل پا استوار است. ودرطرفین این فیل پاها دو فیل پا نما ساخته اند.